Historicus Martin Harlaar (Amsterdam, 1956) publiceerde Het gender-experiment. Hoe maakbaar is onze identiteit als M/V/X? en Ben ik wel woke genoeg? Een ontdekkingstocht door het land der Social Justice Warriors.

Het Gender-experiment (2024) is het derde boek dat verschijnt in het kader van het Grote Vragen-project. De centrale gedachte in dit project is om mensen met verschillende meningen over een bepaald thema bij elkaar te brengen. Dat klinkt misschien braaf, maar het is in deze brave tijden vooral moedig, om voor je mening uit te komen en de intellectuele confrontatie met andersdenkenden aan te gaan.

In De getemde mens (2021) stond de vraag centraal waar onze moraal vandaan komt. In Ben ik wel woke genoeg (2022) gaven zevenentwintig academici uit de Verenigde Staten en Europa antwoord op de vraag of het vrije woord en de wetenschappelijke methode onder druk stonden ten gevolge van het woke-activisme. Het Gender-experiment is een direct uitvloeisel van Ben ik wel woke genoeg?

Harlaar: “Ik vroeg mij af of ik wel ‘woke’ genoeg was, toen ik in april 2021 las dat de American Humanist Association (AHA) Richard Dawkins zijn eretitel Humanist van het Jaar 1996 had ontnomen. Dawkins zou uitspraken hebben gedaan die gemarginaliseerde groepen vernederen. Als linkshumanist stuit het mij vanzelfsprekend tegen de borst als gemarginaliseerde groepen vernederd worden. Ik had dat niet achter Dawkins gezocht. De druppel zou deze uitspraak van Dawkins zijn geweest:

Some men choose to identify as women, and some women choose to identify as men. You will be vilified if you deny that they literally are what they identify as.

Ik begreep na twee keer lezen nog niet helemaal wat deze uitspraak zo abject maakte en wist dat het daarom moest liggen aan mijn gebrekkige ‘wokeness’. Beschaamd en op zoek naar meer helderheid surfte ik naar de site van de AHA:

Regrettably, Richard Dawkins has over the past several years accumulated a history of making statements that use the guise of scientific discourse to demean marginalized groups, an approach antithetical to humanist values. His latest statement implies that the identities of transgender individuals are fraudulent, while also simultaneously attacking Black identity as one that can be assumed when convenient. His subsequent attempts at clarification are inadequate and convey neither sensitivity nor sincerity. Consequently, the AHA Board has concluded that Richard Dawkins is no longer deserving of being honored by the AHA, and has voted to withdraw, effective immediately, the 1996 Humanist of the Year award.”